Pierwsza pomoc przy porażeniu prądem – co zrobić?

Prąd elektryczny to wielkie dobrodziejstwo – napędza cały współczesny świat. Jego wielka moc może także, niestety, wyrządzać wielkie szkody. Edukacja w zakresie BHP pomaga ratować życie i zdrowie w razie wypadków, a najlepiej – unikać ich. Ma to znaczenie szczególnie w zakładach pracy, gdzie z konieczności używa się prądów dużych mocy. W tym artykule przybliżamy temat: jak udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej prądem?

Kiedy przepływ prądu przez organizm jest niebezpieczny?

Niegroźne porażenia dobrze znamy z wyładowań elektrostatycznych, np. przy dotknięciu metalowej klamki. Ale ich energia jest nawet tysiące razy mniejsza niż w przypadku kopnięcia prądem z instalacji elektroenergetycznej. Przepływ dużej elektryczności przez ciało wywołuje oparzenia, ale także gwałtownie zaburza funkcjonowanie nerwów oraz serca. To powoduje niekontrolowane skurcze mięśni, omdlenia oraz – śmiertelnie niebezpieczne – zatrzymanie akcji serca.

Pierwsza pomoc przy porażeniu – przede wszystkim własne bezpieczeństwo

Kiedy nastąpi porażenie prądem w miejscu pracy, pierwsza pomoc to przede wszystkim szybka ocena sytuacji. Każdy świadek ma obowiązek udzielić pomocy, ale nie może sam się narażać. Ciało ofiary porażenia może być pod napięciem, dlatego najpierw trzeba je odłączyć: wyjąć wtyczkę z gniazdka, wyłączyć bezpiecznik, użyć awaryjnego wyłącznika albo ostrożnie odsunąć źródło prądu za pomocą nieprzewodzącego przedmiotu.

Jak ratować osoby porażone prądem?

Mniejsze porażenia wywołują ból i oparzenia, które należy oczywiście opatrzyć i w razie potrzeby udać się po pomoc medyczną. Gorzej, jeśli ofiara straci przytomność. Wtedy należy szybko wezwać pogotowie ratunkowe i postępować zgodnie ze schematem BLS (Basic Life Support), czyli najpierw sprawdzić oddech i udrożnić drogi oddechowe. Jeśli nieprzytomny oddycha, układa się go w pozycji bocznej ustalonej i stale kontroluje jego stan, aż do przybycia ratowników. W przeciwnym wypadku należy przystąpić do resuscytacji zgodnie z proporcją 30:2 – 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 oddechy.

Jak dochodzi do niebezpiecznych porażeń elektrycznych?

Najgorsze są dwa typy sytuacji. Pierwsza to porażenie piorunem. Jest to tak potężne wyładowanie, że razi na odległość kilkunastu metrów od miejsca uderzenia. Stąd biorą się ostrzeżenia o unikaniu wysokich, samotnie stojących obiektów w czasie grzmotów. Druga sytuacja występuje w zakładach przemysłowych, gdzie duże maszyny wymagają specjalnych instalacji elektroenergetycznych. Ich uszkodzenia mogą być bardzo groźne. Dlatego pracownicy powinni odbyć szkolenia z zasad udzielania pierwszej pomocy osobom porażonym prądem – kursy dla pracowników w Warszawie przeprowadza np. firma BHP dla Ciebie.